สมุนไพรพื้นบ้าน

ชื่อวิทยาศาสตร์ Zingiber officinale Rosc.
วงศ์ Zingiberaceae
ชื่อท้องถิ่น ขิงเผือก(เชียงใหม่)ขิงแกลงขิงแดง(จันทบุรี) สะเอ(กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน)
ขิงเป็นพืชล้มลุก มีแล่งใต้ดิน แง่งจะแตกแขนงออกมาคล้ายนิ้วมือเนื้อในเป็นสีเหลืองแกมเขียว ใบสีเขียวใบไม้ เรียงแคบ ปลายแหลมดอหเป็นช่อขนาดเล็กดอกสีเหลืองจะบานจากต้นไปหาปลาย
ส่วนที่ใช้เป็นยา »เหง้าแก่สด
การปลูก »
ขิงชอบดินเหนียวปนทราย ชุ่มชื้นระบายน้ำได้ดี ใช้แง่งที่ชำเอามาปลูกโดยวางให้ด้านที่แตกหน่อตั้งขึ้น
รสและสรรพคุณยาไทย »รสเผ็ดร้อน แก้จุกเสียด แก้เสมหะ บำรุงธาตุ แก้คลื่นเหียนอาเจียน
ช่วงเวลาที่เก็บเป็นยา »
เก็บเกี่ยวในช่วงอายุ 11-12 เดือน
วิธีใช้ »
1. ใช้ขิงแก่ขนาดเท่านิ้วหัวแม่มือทุบให้ให้แตก หรือหั่นเป็นแว่นต้มกับน้ำ 1 แก้วใช้ไฟอ่อนๆ ต้มให้เดือดนาน 5 นาที ต้มเสร็จเอาขิงออก เติมน้ำเล็กน้อยดื่มวันละ 3 ครั้ง ครั้งละ 1 แก้ว เช้า-กลางวัน-เย็น

2. ใช้ขิงแก่ขนาดหัวแม่มือ ฝานเป็นแผ่นบางๆเติมน้ำร้อนเดือดจัดๆให้เต็มถ้วยปิดฝาตั้งไว้ให้พออุ่น ใส่น้ำตาลเล็กน้อย ดื่มวันละ 3 ครั้ง ครั้งละ 1 แก้ว
ข้อเสนอแนะ»
1. หากไม่มีขิงสดจะใช้ขิงแห้งแทนก็ได้

2. ขิงผงที่มีจำหน่ายโดยทั่วไปผ่านกระบวนการหลายอย่างทำให้สรรพคุณ ลดลงได้

3. หากดื่มแล้วรู้สึกคอแห้งหรือกระหายน้ำเพิ่มขึ้น ควรหยุดใช้ยา
คุณค่าทางอาหาร »
ใขิงอ่อนเอามาปรุงอาหารได้มากมายหลายอย่าง เช่นไก่ผัดขิงใส่ในต้มส้มปลากระบอก โจ๊กหมู โจ๊กไก่ โจ๊กกุ้งหรือโจ๊กอะไรก็ตามได้ทั้งนั้น
ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ »
เหง้าขิงมีน้ำมันหอมระเหย ในน้ำมันนี้มีสารเคมีหลายชนิดด้วยกันที่สำคัญมี Zingiberine, Zingiberol, Citralนอกจากนี้น้ำมันหอมระเหยยังมีสารที่ชื่อ Oleo- resin อยู่ในปริมาณสูง เป็นสารที่ทำให้ขิงมีรสเผ็ดและกลิ่นหอม น้ำมันหอมระเหยมีฤทธิ์ ต่อต้านเชื้อแบคทีเรีย ที่ทำให้เกิดหนองสารสกัดจากขิงป้องกัน การคลื่นไส้ อาเจียนได้